Home / Scholing / Lio dagen 1e graads / 1e graad lio dag 29 03 10

Hieronder staat het programma van de 1e graad LIO dag van 29-03-10.

Centrale lezing: Probleemoplossend leren met concept maps; een gulden middenweg tussen de concept- en contextbenadering?

– Drs. B. Slof (Universiteit Utrecht, Departement Pedagogische en Onderwijskundige Wetenschappen)

Het kunnen begrijpen en toepassen van concepten binnen verschillende contexten zijn belangrijke leerdoelen binnen het Economie- en M&O onderwijs. Een veelvuldig gesteld didactisch vraagstuk hierbij is of de concepten eerst afzonderlijk (conceptbenadering) of juist meteen binnen een bepaalde context (contextbenadering) aangeleerd dienen te worden. Dit is een complex vraagstuk omdat de begripsvorming en de toepassing hiervan binnen een bepaalde context sterk afhankelijk van elkaar zijn. Als de concepten leidend zijn, zullen veel docenten ook nog gebruik willen maken van voorbeelden (context) om de betekenis van de concepten inzichtelijker te maken voor leerlingen. Wanneer meer vanuit de context gewerkt wordt, hebben leerlingen toch vaak enige voorkennis (concepten) nodig om de context te kunnen begrijpen en in te schatten welke concepten hierbinnen van belang zijn. Vanuit didactisch oogpunt lijkt het daarom meer van belang om werkvormen te gebruiken waarbij de nadruk ligt op zowel de concepten als op de toepassing hiervan binnen een bepaalde context. Probleemoplossend leren wordt in de onderwijspraktijk nog niet veel toegepast, toch lijkt dit een geschikte werkvorm. Tijdens probleemoplossend leren dienen leerlingen vaak gezamenlijk een probleem op te lossen door gaandeweg hun begripsvorming te ontwikkelen en dit te relateren aan de context. Deze werkvorm heeft als voordeel dat leerlingen gestimuleerd worden om kritisch naar hun begrippenkader en de geschiktheid hiervan voor het oplossen van het gestelde probleem te kijken. Hierdoor zullen leerlingen geleidelijk aan hun begrippenkader en de toepassing hiervan aanpassen aan de context, waardoor ze beter de contextafhankelijkheid van concepten in leren zien. Naarmate leerlingen hier beter toe in staat zijn, zullen ze gemakkelijker betekenis kunnen verlenen aan de verschillende concepten en deze bewuster toe kunnen passen binnen een bepaalde context. Alhoewel deze werkvorm mogelijkheden lijkt te bieden, blijkt dat het zelfstandig oplossen van problemen niet eenvoudig is voor leerlingen en ze hierbij begeleiding nodig hebben. Met name het gebruik van concept maps zou docenten en leerlingen kunnen ondersteunen bij het bespreken van de relaties tussen de verschillende concepten en de toepassing hiervan om een oplossing te vinden voor het gestelde probleem. Concept maps bieden de mogelijkheid om op een bewuste wijze concepten aan elkaar te relateren en zodoende op een specifieke wijze (bv. causaal, mathematisch) naar het gestelde probleem te kijken. Tijdens de Lio-dag zal daarom o.a. ingegaan worden op de (on)mogelijkheden van concept maps, door in te gaan op de volgende vraagstukken:

Is een maken van een concept map het leerdoel of juist een middel? Welke mogelijkheden dient een concept map te bieden tijdens het begeleid probleem oplossen? Dient een concept map door de docent of juist door de leerlingen gemaakt te worden? De antwoorden op deze vragen kunt U vinden in de Powerpoint.

Keuze uit de volgende workshops:

Workshop 1. Visuele ondersteuning op het bord bij het uitleggen bij Economie en M&O

Een economiemethode kiezen is een belangrijke kwestie. Straks met het nieuwe economie programma zal er weer zo’n keuze gemaakt moeten worden. Het is daarbij belangrijk om eigen criteria en wegingsfactoren te bepalen. Met een dergelijk beoordelingskader kun je als economie docent samen met je sectie een gemotiveerde keuze maken.

Wat kan je als docent van een economiemethode verwachten, die 4 jaar op school mee moet? Wie maakt er lesmateriaal voor activerende en actuele lessen?

In deze workshop besteden wij hier aandacht aan. Je gaat naar huis met een overzichtelijke en verantwoorde manier om tot een goede keuze te komen voor jou en je sectie economie

Toelichting: De begrippen en concepten die we behandelen bij Economie en M&O zijn vaak best abstract voor leerlingen. Het kan dan helpen om een tekening op het bord te zetten ter ondersteuning van de uitleg. Zeker voor leerlingen die minder talig en meer beeldend denken kan dat helpen. Ik laat een aantal voorbeelden zien uit mijn lespraktijk (Economie- en M&O lessen, bovenbouw) waarbij tekeningen de uitleg ondersteunen. Verder kijken we in deze workshop naar voorbeelden van het gebruik van animaties om economische verschijnselen duidelijk te maken en gaan de deelnemers zelf aan de slag met het ontwerpen van visuele ondersteuning. Een down-to-earth workshop met handvatten voor de praktijk.

Workshop 2. Hoe kies je voor goed lesmateriaal

– Geert Hoevers en Louwrens Wouda

Een economiemethode kiezen is een belangrijke kwestie. Straks met het nieuwe economie programma zal er weer zo’n keuze gemaakt moeten worden. Het is daarbij belangrijk om eigen criteria en wegingsfactoren te bepalen. Met een dergelijk beoordelingskader kun je als economie docent samen met je sectie een gemotiveerde keuze maken.

Wat kan je als docent van een economiemethode verwachten, die 4 jaar op school mee moet? Wie maakt er lesmateriaal voor activerende en actuele lessen?

In deze workshop besteden wij hier aandacht aan. Je gaat naar huis met een overzichtelijke en verantwoorde manier om tot een goede keuze te komen voor jou en je sectie economie.

Workshop 3. Een oplossingsstrategie voor aselecte informatie / prisoners dilemma

– Hans Goudsmit

In deze workshop wordt ervaring opgedaan met het doen van een experiment waarin aselecte informatie en het prisoners dilemma centraal zullen staan

Workshop 4. Ondernemen in de klas met flipcamera bij AE en M&O

– Peter van der Veen

Flipcamera’s zijn in opkomst! Hoe kan je deze inzetten in je lessen? In deze workshop zal je handvatten aangereikt krijgen wat je met een f4.lipcamera kunt doen in de les

Workshop 5. Bizzkidz

– Joost Schouten

In deze workshop ga je zelf aan de slag met Bizzkidz. Wie is de beste ondernemers? Verder zal uitgebreid ingegaan worden op de rol van de docent bij het uitvoeren van Bizzkidz in de klas.